Sunday, October 28, 2012

PUITEA THLAN TLANG- AH - II


(Part I kha hetah hian a awm tawh a ) a ka tang chuan thisen hi a rawn luang chhuak nguai nguai a, rawn tawng atum a ang zuau zuau a, a tlin ngang lo, ami an lo pung khawm a a then an rak che chula schooll naupang an lo pung khawm bawka, a thisen luang te chu kan hruk fai sak a , akhuh kherh kherh chung chuan ka mit meng chu chiang tak in min rawn en a, apa anu rawn ti zawi sap a a mit chu a chhing duar duar amai a, ka awmdan kha ka sawi thiam lo ka bing mup mup mai a, mumang lam te pawh a ang zawk hial in ka hria, chutah hnung lam atang in min lo khawihtu an awm a fiah lo ruai hian a thusawi chu ka hre ruai ruai a, Puitea ka pawmlai chu min lo laksak in motor ah an hlang lut a, kei poh chuan ka lut ve nghal a,motor chhung ah pawh chuan Puite kut chu vuan in abula h chuan ka thu reng a, men khat pawh hia arawn meng lo, thawk erawh a harsat aniang a rawn kang leh deuh ur ur thin. Ka phili buai bawk nen ka awmdan pawh hi ka hre mumal lo. Damdawiin kan thleng a Casualty ah kan luhpuia , pawn ah min nghak tur chuan min ti a, chutah min kalpui tu Puitea thian te nu leh Pa thenkhat te chuan in phih harh tur in min ti a. Kan han in phih harh hnu chuan Kan in lam chanchin ka la hrilh miah lo tih ka in hre chhuak a. Ka mobile kan la kang a, mahse ngaihtuahna thar alo awm a, Kan nu ve be ta ila, engtin nge a awm ang, ani raipuar thlaleh lawka naute nei tawh tur ani bawk si, eng tiang innge bul kan tan ang, ti in ka phone chu kan hum ta ran a, Chutah loh theih lohna chuan min tur tawh si, Kannu chu kan phone a ring ri ral ral maia, la theilo mahse ka vui lo ang, nidang a phone alak har te hian ngatinge ka ti vat thin. Mahse tun tum erawh chu aphone ri ri te chu ngaihthlak hreh awm ka ti ngawih ngawih a, Chutah dan ngai in kan nu aw ngei mai chuan felfai no nalh tak in arawn hello lehta mahse sawi tan dan tur ava vang em.. vawi thum vel laia rawn hello hnu chuan, Puitea nu, hei Puite a motor in a su thawi deuh a, damdawiin ah kana wm mek a, mahse ngaihtuah awm in a awmlo tih chu lungchhiat insum tak in ka swia, mahse anihna dik tak ah erawh chuan a dam chhuah karring hlawl lo. Ani chuan arang tak leh ring tak , athin thawng tak tih hriat in,’ khawi hmun ah nge, engtin nge a nih thei ka phal lo;’ tiin tah nena chhunzawm ta nghal a keipawn aw ka chhuah thei lo, ka hnuk a ulh a. A hnu deuh chuan Ka pa aw ngei mai hian hello enge thil awmzia arawn ti a, Ka pa bul ah chuan hnuk ulh teuh chung in Puitea motor in a su a, tun ah hian Civil Hospital Casualty ah a awm mek a rang lam in lo phei ru ka ti a, phone chu ka ti hlum nghal a. Ka mittui chu dan rual loh hian a lo tla. Bang ngheng chuan ka tap ta char char a, chutah ka mitthla a ahma darkar li liam ta lawk a, kan chhun kua a exer kan lak lai a, Puite thu sawi te chu alo lang uarh uarh mai a. Chutah meuh chuan ka tap chhuak lo thei lo,.ka dar ah hian min rawn sawi tu an awm leh a, kan dah chuah chuan Doctor kawrvar ha zaidam hmel deuh mai hian , ‘Ka pu i Fapa chu kan han en a, an su na ang reng a, a luleh a awm lam hi sawhnat hmel riau mai, zai te angai nghal dawn a,mahse theitawp kan han chhuah anga atha leh mai tur ah chuan kan ngai minlo nghak reng dawnnia a rawn tia , A thusawi chu kan kalpuitu te mai bak ah in entir ve dang te pawn an lo ngaithla thap maia.

Puitea hmel awmdan ka hmuh khan keichuan beiseina ka nei tawh lo, mahse Pathian chauh in a hria tih chu alo lang nghal a, rilru tawngtaina te chu chum bungrum ngenngawl tak si chuan kan nei a. Chutia ka melh ngai ka melh reng lai chuan Police pakhat hian min lo hrethiam lawk ka pu arawn ti a, ka mittui tla te kan hru hul hnu chuan ani chuan, ‘Ka pu hei i fapa sutu chu ani a ti a sawi ri ka hriat rual chuan, ben nghal thuai mai hi ka duh a, mahse kan en chuan Nula in vawngfel tak mai, zahzum hmel tak pakhat hi alo ni a, hrehawm atih hmel em em mai a, a mittui hi a luang zawih zawih a, a hmel kan en chian pawh leh ka lainat na a zual a, ka mitmeng pawh hi min en ngam lo. Police chuan dan ang in case te kan han la phawt anga tia asawi lai mek chuan, Puitea nu leh api leh pute ho chu an lo thleng ve ta nghal a, chutah Puitea nu raipuar lian tawh tak mai, mitmeng sen rem mai min rawn pana, beisei nei hmel taka min rawn melh chu ka en ngam hlawl lo, alak ah enge ka sawi anga, engtin nge ka tih ang, lehlam ka hawi a kamittui tla chu dan rual ani lo. Kan nu chuan Puiteapa tih bak a rawn sawi thei bik lo, A tap nghal zawih zawih a, Ka nu leh pa te chuan hnem tum pawh nise angaihna a awm lo. Chanchin hrilh theih ang ang chu thenrual tha ten an lo hrilh mawlh mawlh a, Kei leh kan nu erawh chu kan in tah siak hi ani ber mai.

Darkar aliam hnu chuan,in zaina room chu an rawn hawng dek dek a, Doctor vek chu rawn chhuak leh in, pawi tih hmel tak hian amit in min rawn zawng ruai a, min hmuh chuan min lo pan a, kei leh kan nu chuan nghakhlel takin a thusawi tur chu kanlo ngaichang a. Khuh kharah kharh pah chuan, ‘Ka pu theitawp kan han chhuahna a, a pawi ka ti hle mai... a insawhna em a, athisen ahloh hnem nen kan chhan hman ta ngang lo ani’, anti mai chu ka damchhung ka hriat tawh a thusawi in min vuak nat ber tum ala ni ang. Puitea nu chu biaktheiloh in a awm nghal a,keilah in buaipui thei ka ni tawh hek lo.
Puitean min kal san atang in kum alo thar , Pathian pawn naute duhawm tak mai Puitea duhthusam ngei mai, mipa pek in kan awm leh ta a, A hmu apiang in a U a va han ang em em ve an ti zel mai a. Kan hlim in kan lawm em em a chutih rual erawh chuan a U liamta erawh kantheih nghilh thei chuang lo. Kan let leh zawk anga, Khatia Puite an tawhsual an tawh tak ah kha chuan thenrual te a lo fel em em maia, min ui pui tu an tama, min sunpui tu lah tam bawk. A school kal na a a thian te thleng in an ui em ema , kan lak ah Pathian atha em em mai a, vui ngam chi kan ni reng reng lo. A sutu nula pawh kha, kan veng thenawm lawk ami alo nia, nula nung chang zawi tak,kohran leh khawtlang ah pawh in hmang an veng a pawh an chhuan ruk tak mai, mi hausa tak chhungkua ami alo ni a. College lecturer ani a, kha mi tuk khan alo tlai deuh tawh avang in alo hmanhmawh ve deuh a, chu vang a tawh sual tawk kha kan ni a. Ani pawh in hrehawm a ti em em maia, Puite a kan sun chhohlim khan engmah khalam sawipui theih kan ni si lo,kan fapa leh tupa neihchhun ani tih an hriat in pawi an ti zuala , thiamthu chu an sawi lo a, mahse ngaihdam erawh min dil nasa a, sum leh pai pawh tam tham tak a inbiak remhial an duh a. Mahse kan han in rawnkhawm a, kan chhungkua chuan , An fanu thiam loh ni hran lo in, Pathian in Puitea kha min pe a, a hnu tak a laleh ah kanngai a, Pathian hming in kan ngaihdam tawp a. Case pawh engmah kan ziak duh lo a. An beisei phak bak a kan ngaihdam tak avang chuanan lawm em em a, sum min pek tum pawh chu kan la duh lo a. Mahse anni chuan , knangni leh pathian lak ah hian kan alawm e meme , kan thiamloh a ni reng chung pawh a min ngaidam hi ropui kan ti a, amah kan ralna talin an tia min pek an tum talh a, mahse lak kan tum lo bur a. Mahse amah Puitea su tu ngei mai kan in ah lokal in Tap chung in inhnit hlawp hlawp in a lo kal a, a mah kan uipui zia lan tirna ni tur in la tur a min ngen tlat avang leh kan lak loh chuan a mah engtikamah thiam lo a in tih turte, khawlai pawh a chhuah ngam loh tur thu te a sawi tak si ah chuan, Puite pi lehpu te ho nen kan in rawn hnu chuan Puite thlan siam nana hman a tan ka la ta a. An ni chhung nen pawh kan in pawh phah tae m em maia ,Puite nau alo pian atang tun thleng hian an rawn ngaihsak em em mai a, Pathian malsawmna liau liau aniin ka hria.

Tuk khat chu khum ah chuan mu pah in Puite nu nen kan ti ti a, kan bul ah chuan Puitea nau pawh chu tui em em mai hian ala mu a, Puitea thih dawn tuk a kan exer lak te,Puitea’n a nau mipa neih a chak thu a sawi te kha kan sawi chhuak a,kan hnuk te a ulh thar a,kan han in hnem leh laklawh thul a. Zing khua lo varh meuh chuan kan mikhual te ho pawh chu an ri sang sang tawh a, He ni hi Puitea lung kan phun ni tur a ni nghe nghe a. Kan han tho a chhunlam ah te hun kan hman hnu in tlai chaw kan eikham ah chuan . kan nupa leh naute hruai chuan kaninphur chhuak a,Thlanmual peng kan thlen chuan kan naute chu ka pawm a, Puite anu chuan ka ban ah min vuan bawk a, thlan lam chu kan pan a, Puitea thlan nalh tak mai kan siam bul ah chuan kan thleng a, Thuziak te kan han chhiar a, mittui chu a sur hian a sur sung sung a, aw rawl em erawh kan chhuah lo, Puitea Nau chuanmak tih hmel deuh hian min lo thlir a, tichuan ka pawm kang a kan in hrufai a, ‘PUITEA THLAN TLANG’ ah chuan kan chhung chuan kan thu a, Ni tla liamtur pawh chuan Puitea kan ui zia min hriat thiam pui ve ni awm tak hian, tlang kar ah chuan hreh tak mai hian a liam thal ve ta a...

Saturday, October 27, 2012

PUITEA THLAN TLANG- AH - I


Kan hun tawn tur te leh kan hma lo awm lawk tur tur hi nikhat chu sawi loh minute tlemte pawn hre lawk thei ni ila, ka thu ziah hi ziah ngai lo ni mai tur. Mahse, hmalam hun kan hriat loh vangc hu ni pakhat tho mahse la kan chung a tleng tur a Pathian lo ruat lawk hi kian san a theih anih loh zia hi a chiang hle awm e.
Mifate dang ang bawk chuan ka Fapa neih chhun chu school a kai ve tan tawh a, ka office na kawnga an schhol a a awm bawk avang in zing a a school kal tur chu ka hruai leh a. Ka fapa Lalhlimpuia, kei nin Puite ti a kan ko a, ka fa hmuh hmasak ber ani a, kei ni nupa mai ni lo a Pi leh Pu te ve ve tan pawh an tu hmuh hmasak ber ani nghe nghe a. Pathian zar ah kan dam chuan tiin hemi lai vel hian kan fa pahnih na tur hi kan nu chuan a pai mek bawk a, hmalam hun hlimawm tak tur chu thlir in hun kan hmang ve mek a. Kei hian unau dang ka neih loh avang in famal ka ni a, ka nu leh pa in min la dam pui a, anni pawh an hrisel na ala tha in an la chak viau mai a. Tin ka Nupui duhtak Puitea nu pawh hi an unau a fanu awmchhun leh upa ber ani bawk a, Pathian khawngaih na zar ah harsa lutuk lo a chhung kua ka din ve thei tur hna ka neih veleh ka tleirawl chhuah tirh a ka hmangaihna hmasaber nen chuan pathian leh a kohran te hma ah kan in kutsuih ve a,Nupa leh chhungkaw hlim tak in hau ngailo, Pathian awmpui chhung kua kan ni ve a.



Tet te atang a in hre lawk, nu leh pa te pawh kohran leh khawtlang a pawh lo thawk ho an ni bawk a, chutah in in hlat lo taka awm kanni nen. Chhungkaw lamaha chuan harsatna kan nei lo a, kan in pawh em em vek maia. Puite’a lo pian pawh hian keini a nu leh pa te ai pawh hian a pi leh pu te ve ve hi an lawm ang tih zawk tur khawp hian an hlim a. Tu hmuh hmasak ber anih avang in a pi ( keima nu zawk ) hian pathian in kan chhungkaw ho tan a kan hlimna tur min pek liau liau ani tiin ahming ah LALHLIMPUIA hi a sa nghe nghe a. Ka fapa hi ka chhuanna ni lo se atet te atang in ahmel hi a duh awm in atha em em mai a, anu leh apa hi a chun lo a tha lutuk tih hi a thenawm khawveng te sawi ani reng thin.. kan in leh a pi leh pu te pakhat zawng in hi akar tawn deuh chhen mai a, lehlam kawngzwng chuan anu leh pa te kan awl phah rual rual in kan thik lek lek zawk fo mai thin.Puitea chu a lo hlei kang chho a, nopang chumchhiat an reh a, bawk vak atang in din ah, kal ah chutah tawng an zirchho chu lawm hi ahlawh leh zual a, a tap ngai loa , mi duh lo pawh hi anei lo. Chhungkhat te hi a hre hrang amawni tih mai tur in mi hi a nuih reng thei a, ahming hi apu zo em em mai a. Midang fa hi kan awt hlawl lo ti ila kan chapo ni maithei mahse kan hlim puia. A hming a pu zo hliah hliah em ani.

Ka sawi thui dawn tlat, mahse fa te fak vak vak pawh ka ang palh ange thu dang sawi chho tawh ang. Kum li na a hming chho mek a, a mah a a changkang tawh bawk a, chulai kar ah pathian malsawmna dang kan hrechho a, a nu alo ruak lo nen , school kal chho sel a, a nau tur kaihruai tu ah kan ti a, tichuan nurseryah chuan kan admit ve a. A luh tirh ah chuan anu ala in fit bawk a, kei ka hna a ka kal tur nen kan in phurchhuak ho a, an school bul thleng a nu nne ka thlah a,hawn hun ah anu nen an haw leh mai thin. Tlai lam a ka hnthawk haw te hi min lo hmuak a, hmundang peng lemlo ka haw thin avang hian ka haw hun awm ah hi chuan kan garage bul vel ah hian alo awm tawh thin a, kan ui tenen emaw, a toys te nen emaw min lo hmuak ziah a. A nu te a pi te pawh in an koh in kal duh thin lo. Engemaw chang a haw ltai te hian ahrethiam lo thei em em a,a chang chuan anu nen hian min lo nghak char char thin. Ka haw tlai deuh dawn a phone hmanga kan nu kan hrilh a ,ani in ka haw tlai tur thu a hrilh pawh hian a awih duh thin lo a .Keimah ngei hian ka hrilh kher hi a ngai thin. A chang chuan aninawm in angeiawm lek lek a ,mahse ka fapa duat ani miau a ka haw thei hlawl lo.
Kum chave alo liam chhoh meuh chuan Puitea pawh chu beisei phak bak in hma asawn a, lehkha zir na ah pawh amah a tui em em mai a. Zir tur a tirh emaw, school kal tur a han tirh luih pawh hi angai lo a. A school kal tur pawh hia anu a alo fit tawh lo nen kei mah hian ka hruai mai a, an schhol gate thleng ka thlaha , kan in thlah ve na thin kuttum ve ve kan insik tir thin a, ti chuan hlim deuh mai in akal mai thin. Tuk dang ang bawk in he mi tuk hian kan tho a, zing ah anu te nen kan pathum in exer kan la a, anu chu a thlaleh lawk nau nei mai tawh tur anih vang in muang chang in kan kal a. Ani chu achang leh atlan a, achang leh min lo nghak a, a chang leh alo zuang a, achang leh kan pahnih inkar ah kal in kan kai a,a phi chneg ni ber in ka hria. Ni dang ang lo tak maiin Puitea chuan,’Anu note hi i nei har tawh e, ka hmu chak tawh sia, nei thuai thuai laa’ ti a, A nu chuan, ‘Puite ka nei tep tawh alom, nau i neih hun ah chuan i duat em em anga ti raw’ te a ti a. Chuan kei chuan, ‘anih Puite i nau hi hmeichhia nge mipa nise i duh’ kan tih chuan, ani chaun’ mipa ni se, keimah ang deuh ni se, mi pawn inang min ti se’ ati ta daih a, mak ka ti ang reng khawp a, mahse engmah sawilo chuan kan nui a. Anu chuan,’ anih hmeichhia nita se’ an tih chuan, ‘a.. hmeichhia anih chuan keimah min ang lo ang,sam sei a neih te ngai anga, ka toys te pawh akhal ve thei lo ang’ ati a. Nidang a khatiang sawi ta ngai lo chu ka ngaih chua tha lo angreng khawp mai a. Thil dang kan sawi a kan kal pah zel a in chu kan thleng leh ta mai a.

Chawte kan han ei a, school kal tur in anu in a siama, kei pawh chu roomah ka in siam a, anu pum bawk chua chulleh a, ‘ka nau tap ri kan ngai thla teh ang te’ a ti a, anui sun suna, tichuan a in siam zo chu, a pi leh pu te bul ah dan pangaiin ava thu a, a school ban a hruai tu tur zawk a thalng leh a, anu hi an nau a neih tep tawh vang in api leh pu tu emaw zawk zawk in an hruai mai thin. Tichuan keipawh chu kan in siam zo a, Puitea a nu chuan va fimkhur ula aw, chuan atheih leh lo haw hma la tiin min thlah pah chuan min chah . Motor bul thleng chu alo kal ve a. Motor chhung ah kan thu a Puite a chuan a nu te a pi leh pute chu uar fahran hian an bye bye a, a nui awr awr a. Kan phei zel a, a pi te ( anu nu leh pa) te in zawn kan thlen chuan a pi leh pu chu an verandah ah chuan an lo thu a, a au vaka a bye bye leh ta a. Tichuan a ti ti siam siam a, an school zawn kan thleng phei a. Tuk dang a a tih ngai lo ang in,Apa thil min lo lei kan chawl lai athiante nena ei tur ati a, tichuan keichuan an school bul dawr a mi chu ka lei a, an school gate thleng tur chuan kawngpui hi kan angai thin a, fimkhur angai reng bawk a, kawng a zau lai ani sia,motor thenkhat hi chak dueh deuh in tlan leh maithin. Chutia duh ang alak hnu chuan pawisa nawi ka lo nei rem chang lo nen chuan a tlang ka pe a, a nawi min kir tur a in haih buai lai chuan, Puitea chaun,’ apa khi ka thian te rual in ka kal dawn aw a ti a’, aw pawh ka tih hma chuan akal ta mai a, pawisa min pek ka ah that lai chuan ri chawrh ri ka hria a, mi te thawt ka hre bawka . Chutah kan hawi chuan ka fapa Puitea kawngpuia lo let reng mai ka hmu a. Chutah ka tlan chho nghal a, abul kan thlen chuan zan lama khum atui tak a amu hil lai ang mai khan alo bawk khupa , Puite puite tia koh paha kan pawm kan meuh chuan, ava rapthlak tak em.....

Saturday, October 20, 2012

KA CHETCHHIAT NA - II

Tuna ka hnathawhna hi Aizawl atanga 30km vel lai ahla anih avnag in a chang chuan ka riak lut thina, weekend ah ka haw leh mai thin a. Tumkhat Inrinni tlai ka haw chho chu ka bike a berh deuh avang in kan in hnuai te kawt, kawng pui ai atlema sang deuh ah chuan sil tur in ka dah ta a. Ka in bual zo chuan uluk tak in ka sila ahnu deuh thim dawn tawh ah hian dah tha tur in ka chhuka a. Kekawrbuk hook awm chi leh kawr banbul ka ha a. chutih lai tak chuan school lam a ka thawhpui thin, Hmun danga thawkta ka thianpa alo kal ve nen chuan kan ti ti ta reng a, kawngpui sir lawk ani nen traffic jam bawk nen, motor a chuang ten en chuan kan in hmu hnai thei hle mai a. Chutia kan ti ti pah chuan bike seat ah chuan ka hmeichhe thut pah a, a hnu deuh ah chuan kan zawn ah tak mai hian city bus jam chu a ding a, chuang pawh an awm nual mahse an tam lutuk lo. Ka thianpa nen chuan kan in thlahfel ta a a. Kei chu chutia ka thut na ah chuan ka kekawr hook chu alo in phelh ni ngei tur a ani, ka lo thawl deuh bawk nen bike atang akan tum thla chiah mai chu ka kekawr hakchu a tla thla ta maia a. Kekawrte nen chuan bus bul ah chuan ka ding taran maia, ka zak lutuk chuan hawi pawh ka hawi chhuak ngam lo. Bus a chuang mi engzah tak khan min en ang maw ka hre hek alo..ka vannei a siam in bus pawh chua tawlh sawn ta hrut bawk a.... ka ngaihtuah let leh chang te hian ka nuih a la za tawp hlei thei lo.....

Sunday, October 14, 2012

KA CHETCHHIAT NA - I

Tum khat chu school a ka thawh lai hian ,session kan tan tirh deuh a nia, science students lam chu ka hre nual tawh hlawm a, mahse Arts lam pang day scholar ho phei chu ka hre hrang hlawm lo a, an hmel erawh chu ka hre deuh ur tawh a. Kan school naupang chhungkua te zing ah chhiat tawk an awm tlat maia, Cl xii Arts a mi a pa chu Tlawng lui ah a chesual a, ruang zawn ngai in a awm hlauh maia. Tichuan ka thawhpui te chu a zawn na lam ah te pawh an thawk chhuak ve thin a. Hun engemaw chen hnu aha chuan a ruang hmuh thu kan hria a, Ka thawhpui te nen chuan kal kan tum ve a, a ruang hi zan dar sawm hnu lam ah a lo thleng dawn chauh an tih avang in kan hmanhmawh lo hle a, Kan han in nghak khawm a mi panga lai kan ni a, School naupang class teacher pawh a kal ve a. An in chu a lo veng hmawr ang reng viau maia. Kan school naupang te pawh an thianpa lungaihna va hnem tur in an lo kal ve teuh tih thawm kan hria a a thlamuan thlak ve hle mai. An in kan thlen dawn tawh tih ah chuan, step te lam pang ah kal a ngai a, a nial bawk si, ka kal hmasa bera, school naupang pakhat hi min tawk zawng in alo kal a, sir in lokal thei maw, ka thian te ho pawh ka hnung ah hian an lokal a tia, Kei lah pek chuan e in va ti tha ve, khawnge tun ah kal dawn a, in haw tawh dawn ami kan ti mai pek a, A ni chuan la haw dawn lo e Hall ah ka kal lawk dawn a ti a. Chutah an class teacher ka hnung chiah a kal chuan min lo kheuh zuaka, ka thawhpui dang ten school nopang chu an biak lai chuan, ka beng bul ah , khami pa kha lawm boral chu an ti ta mai chu, sawi tur avang duh khawp mai, mi chhiattawhna kar ah nuih aza duh bawk si... Ani apa ruang kha a lo chhe deuh tawh bawk nen,YMA lam in Hall alam ah an la lut phawt a a chhungte a hmel an hmuh tir a, uluk tak an tuam that an lo tum a, anlo ko phei chu ni in.......